مدل های مدیریت منابع انسانی چه انواعی دارد؟

یکی از مهم ترین موضوعات جامعه، موضوع منابع انسانی است. منابع انسانی مجموعه ای از منابع و عواملی است که برای جذب نیروی کار استفاده می‌شود که در سازمان برای تامین نیروی کار استفاده می‌شود. منابع انسانی شامل نیروی کار و پتانسیل انسانی در سازمان است و کارکنان، کارشناسان، مدیران و سایر افرادی که در سازمان فعالیت می‌کنند را شامل می‌شود. قسمتی از منابع انسانی کارکنانی هستند که تجربه، دانش، قدرت های لازم را برای تحقق هدف های سازمان فراهم می‌کنند و قسمت دیگر مربوط به فرصت های استخدام برای جذب نیروی کار در سازمان است.

منابع انسانی برای سازمان ها بسیار مهم هستند و در مدیریت آن ها باید به بهبود و توسعه این منابع توجه کرد. برای مدیریت منابع انسانی، باید به تشکیل و انتخاب نیرو های کارکنان، آموزش و توسعه آن ها، ارزیابی عملکرد و پاداش، مدیریت رفاه و حقوق و مزایا و بهبود آدم های سازمانی و پیروزی در رقابت رویکرد داشت. در این مقاله علاوه بر مدل های مدیریت منابع انسانی و انواع مدل های مدیریت منابع انسانی درباره موضوعاتی همچون مدل های مدیریت عملکرد منابع انسانی، مدل های مدیریت استراتژیک منابع انسانی، طراحی مدل مدیریت منابع انسانی و … صحبت خواهیم کرد.

در مقاله مدل های مدیریت منابع انسانی، توضیح مختصری درباره اهمیت منابع انسانی نیز خواهیم داد. منابع انسانی در هر سازمانی بسیار اهمیت دارد و نقش کلیدی در تحقق اهداف سازمانی ایفا می‌کند. چندین اهمیت اصلی منابع انسانی عبارت اند از:

• جذب و حفظ نیروی کار ماهر
• ارزیابی عملکرد
• مدیریت پاداش و حقوق
• مدیریت رفاه و استقرار
• مدیریت تغییر

اهمیت منابع انسانی در هر سازمانی نباید نادیده گرفته شود. با استفاده بهینه از این منابع، سازمان ها می‌توانند عملکرد واقعی خود را بهبود دهند و در رقابت با سایر سازمان ها پیشی گرفته و موثر تر باشند.

انواع مدل های مدیریت منابع انسانی

انواع مدل های مدیریت منابع انسانی عبارت اند از:

• مدل هاروارد: در سال 1984 شخصی به اسم مایکل بیر با رهبری خود یکی از مهم ترین روش های مدیریت منابع انسانی را تهیه و تولید کرد. این روش مهم خود از 5 بخش اصلی تشکیل شده است که عبارت اند از:

1. عوامل موقعیتی
2. منافع ذی نفعان
3. سیاست های HRM
4. نتایج HRM
5. پیامد های بلند مدت

مدل هاروارد به عنوان مدل مدیریت منابع انسانی، باعث رشد و پیشرفت سازمان می‌شود.

• مدل وارویک: دو محقق از دانشگاه وارویک در سال 1990 این مدل را ساختند. این مدل 5 عنصر دارد که عبارت اند از:

1. زمینه بیرونی، فنی و رقابتی
2. زمینه درونی مربوط به ساختار، رهبری و فرهنگ
3. محتوای استراتژی تجارت مانند نمایندگی اهداف شرکت، بازار محصول و استراتژی کلی
4. زمینه HRM شامل نقش، تعریف، سازمان و خروجی منابع انسانی
5. محتوای HRM مانند جریان HR، سیستم های پاداش، روابط کارکنان

• مدل Guest: فردی به نام دیوید گست در سال 1997 مدل گست را ساخت که این مدل 6 مولفه اصلی دارد:

1. استراتژی منابع انسانی
2. عملکرد منابع انسانی
3. برآمد منابع انسانی
4. نتایج رفتاری
5. نتایج عملکرد
6. پیامد های مالی

این مدل به عملکرد کارکنان بستگی دارد.

• مدل 5P: از مدل های مدیریت استراتژیک منابع انسانی، مدل 5P را می‌توان نام برد. در این مدل همسویی، تعادل، فرآیند، افراد و عملکرد باعث موفقیت و پیشرفت سازمان می‌شود.
• مدل علیت: مدلی که به مدل هاروارد شبیه است. این مدل استاندارد های دارد که عبارت است از:

1. استراتژی کلی کسب و کار
2. استراتژی منابع انسانی
3. فعالیت های منابع انسانی
4. نتایج عملکرد کلی منابع انسانی
5. ….

• مدل 8 جعبه Boselie: برای مشخص کردن الگوی فعالیت ها در منابع انسانی از این مدل استفاده می‌کنند.همچنین برای نشان دادن تاثیر عوامل متفاوت داخلی و خارجی طراحی شده است.

هدف مدل های مدیریت منابع انسانی

بعد از بررسی انواع مدل های مدیریت منابع انسانی، به هدف های مدیریت منابع انسانی می‎‌پردازیم. هدف مدل های مدیریت منابع انسانی (HRM) در یک سازمان، مدیریت افراد و منابع انسانی سازمان را به گونه ای انجام دهد که باعث بهبود عملکرد افراد و سازمان شود. این مدل ها برای برنامه ریزی، انتخاب و جذب نیروی انسانی، توسعه و آموزش، ارزیابی عملکرد و پاداش، مدیریت روابط کاری و مشاوره روانشناختی موثر استفاده می‌شوند. بعضی از اهداف عبارت اند از:

• بهبود عملکرد سازمان: به منظور ایجاد فرصت ها و شرایطی برای افزایش عملکرد افراد و گروه های کاری در سازمان انجام می‌شود.
• روش های جذب نیروی انسانی جدید و حفظ نیروی کار با استعداد: یکی از اولویت های مدیریت منابع انسانی، جذب و نگهداری افراد با استعداد و متخصص است که توانایی های لازم برای موفقیت در سازمان را دارا باشند.
• توسعه و آموزش کارکنان: مدیریت منابع انسانی مسئول برنامه ریزی و اجرای برنامه های آموزشی و توسعه کارکنان است تا آن ها را برای انجام وظایف خود بهتر آماده کند و مهارت های لازم را به آن ها انتقال دهد.
• ارزیابی عملکرد و پاداش: از طریق ارزیابی عملکرد، عملکرد افراد را پیگیری می‌کنند و نقاط قوت و ضعف را شناسایی کرده و سپس پاداش و تشویق مناسب را به آن ها ارائه می‌کنند.
• بهبود روابط کاری: مدیریت منابع انسانی مسئول بهبود محیط کاری و ارتباطات بین اعضای سازمان است تا همکاری و تعامل مثبت را ترویج کند و تشویق به انجام کار های گروهی را داشته باشد.

مدل های مدیریت منابع انسانی مهم ترین هدف خود را در حفظ و توسعه منابع انسانی سازمان و ایجاد یک محیط کاری که افراد بهره‌وری بالا، رضایت شغلی و توسعه حرفه ای خود را تجربه کنند، مشخص می‌کنند.

طراحی مدل های مدیریت منابع انسانی

طراحی مدل مدیریت منابع انسانی به برنامه ریزی و اجرای فرآیند های جذب با توجه به شاخص های جذب نیروی انسانی، انتخاب، آموزش و توسعه، ارزیابی و ترقی کارکنان، مدیریت ارتقاء و منفعت، ارتباطات سازمانی، مدیریت تغییرات و انتقالات، مدیریت رفاه کارکنان و مطالعه سازمانی می‌پردازد. هدف مدل مدیریت منابع انسانی ایجاد و حفظ منابع انسانی کافی و مناسب در سازمان است تا به دستاورد های استراتژیک سازمان کمک کند. اصول اساسی مدل مدیریت منابع انسانی عبارت اند از:

• برنامه ریزی استراتژیک
• آموزش و توسعه
• ارزیابی عملکرد
• پاداش و ترقی
• ارتباطات سازمانی
• حفظ خاکستری و انتقال
• مدیریت تغییرات
• مدیریت رفاه کارکنان
• مطالعه سازمانی

طراحی و پیاده سازی مدل مدیریت منابع انسانی نقش به سزایی در بهبود عملکرد سازمان و ایجاد رقابت پذیری در بازار کار دارد. همچنین، این مدل می‌تواند به مدیران منابع انسانی کمک کند تا بهترین استراتژی ها و راهکار ها را برای مدیریت افراد در سازمان انتخاب کنند. برای تقویت و کسب اطلاعات بیش تر می‌توانید در دوره مدیریت منابع انسانی شرکت کنید.

مدیریت منابع انسانی

بعد از بررسی مدل مدیریت منابع انسانی به مسئله مدیریت منابع انسانی می پردازیم. مدیریت منابع انسانی به مجموعه ای از روش ها و فعالیت ها گفته می‌شود که با هدف جذب، وظیفه بندی، آموزش، حمایت و حفظ نیروی انسانی در یک سازمان صورت می‌گیرد. مدیریت منابع انسانی سعی دارد به بهبود عملکرد کارکنان، افزایش رضایتمندی آن ها و توانمندسازی سازمان بپردازد. مدیریت منابع انسانی وظایفی دارد که عبارت اند از:

• برنامه ریزی منابع انسانی: شامل تعیین نیاز های کادری و تعداد و نوع کارمندان مورد نیاز برای سازمان، تعیین پروفایل شغلی ونقش های مختلف، برنامه ریزی آموزش و توسعه نیروی کار و برنامه ریزی موارد مربوط به حقوق و دستمزد.
• جذب و استخدام: شامل جذب و جلب نیروی انسانی با استفاده از فرآیند های مناسب جذب و استخدام، تعیین شرایط استخدام و مصاحبه کاری، بررسی مستندات و ارزیابی کیفیت و تخصص متقاضیان. (درمورد تفاوت جذب و استخدام می توانید این مقاله از برنادل را مطالعه نمایید)
• آموزش و توسعه: شامل ارزیابی نیاز های آموزشی کارکنان، طراحی، برگزاری و ارزیابی برنامه های آموزشی و توسعه حرفه ای کارکنان، توسعه مهارت های فردی، تیمی و سازمانی در کارکنان.
• مدیریت عملکرد: شامل تعیین اهداف، ارزیابی عملکرد کارکنان، ارائه بازخورد و همکاری در بهبود کارایی و عملکرد هر فرد.
• مدیریت پاداش وحقوق: شامل تعیین سیاست ها و فرآیند های مربوط به پاداش و حقوق کارکنان، بررسی و ارزیابی عملکرد در واگذاری حقوق و ارتقای پاداش ها.
• حفظ و توسعه نیروی انسانی: شامل استراتژی ها و فعالیت های مربوط به توسعه و حفظ نیروی انسانی، بهبود روابط کاری، افزایش رضایت و عملکرد کارکنان و پیشگیری از اخراج کارمندان.
• مدیریت ارتباطات و روابط کاری: شامل تسهیل ارتباطات داخلی سازمان، حفظ روابط کاری موثر و سازماندهی فرآیند های ارتباطی در سازمان.

مدیریت منابع انسانی، مسئولیت اصلی خود را به عنوان سرمایه بشری سازمان در نظر می‌گیرد و با بهینه سازی بهره‌وری، توسعه و حمایت از کارکنان، به بهبود عملکرد سازمان کمک می‌کند.

[cta_box image=”https://bornadel.academy/wp-content/uploads/2023/10/how-to-write-a-job-advertisement.jpg” button_text=”نحوه نوشتن آگهی استخدام” button_link=”https://bornadel.academy/writing-job-advertisement/”]نحوه نوشتن آگهی استخدام چگونه است؟[/cta_box]

وظایف مدیریت منابع انسانی

مدیریت منابع انسانی برای سازمان مهم است و اهمیت منابع انسانی در سازمان ها نیز بسیار زیاد است، وظایفی را برعهده دارد که دراین بخش از مدل های مدیریت منابع انسانی به این موضوع خواهیم پرداخت. این وظایف عبارت اند از:

• برنامه ریزی و استخدام نیروی کار: مدیریت منابع انسانی باید برنامه های استخدام و جذب نیروی کار را برنامه ریزی و اجرا کند. این شامل تحلیل نیاز های شغلی، تعیین شرایط استخدام و تهیه آگهی های استخدامی است.
• آموزش و توسعه کارکنان: مدیریت منابع انسانی باید طرح های آموزش و توسعه کارکنان را برنامه ریزی و اجرا کند. این شامل تشخیص نیاز های آموزشی، ارائه دوره های آموزشی و برنامه های رشد حرفه ای است.
• ارزیابی عملکرد و پاداش: مدیریت منابع انسانی باید عملکرد کارکنان را ارزیابی کرده و پاداش ها و سیاست های پاداش دهی را برنامه ریزی و اجرا کند.
• مدیریت روابط کارکنان: مدیریت منابع انسانی باید روابط بین کارکنان را مدیریت کند. این شامل حل اختلافات، تسهیل درگیری ها و ارتباطات موثر است.
• ایجاد سیاست ها و رویه ها: مدیریت منابع انسانی باید سیاست ها و رویه های مربوط به موضوعات مختلف نیروی کار را تهیه و اجرا کند، از جمله سیاست های مربوط به استخدام، ترک کار، حفظ نیروی کار و مزایای کارکنان.
• مدیریت مزایا: مدیریت منابع انسانی باید برنامه های مزایا کارکنان را تهیه و اجرا کند. این شامل برنامه های حقوق و دستمزد، بیمه های اجتماعی، مزایای ترفیع و سایر مشارکت های مالی است.
• ترکیب تیم: مدیریت منابع انسانی باید ترکیب تیم های کاری را برنامه ریزی و بهبود دهد. این شامل تشخیص توانمندی ها و مهارت های کارکنان، تشویق همکاری و هماهنگی تیم و ایجاد بستر مناسب برای همکاری است.
• مدیریت تغییرات: مدیریت منابع انسانی باید مدیریت تغییرات سازمانی را برنامه ریزی و اجرا کند. این شامل آماده سازی کارکنان برای تغییرات، مدیریت مقاومت ها و اجرای برنامه های تغییر است.
• حفظ و نگهداری نیروی کار: در این قسمت باید برنامه های حفظ و نگهداری نیروی کار را برنامه ریزی و اجرا کند، از جمله برنامه های رفاه و تسهیلات، ترفیع و پیشرفت حرفه ای و مدیریت تعارض کار و زندگی شخصی.
• پیش بینی و برنامه ریزی منابع انسانی: به تحلیل و پیش بینی نیاز های آینده سازمان در زمینه نیروی کار می‌پردازد.

عملکرد مدیریت منابع انسانی

عملکرد مدیریت منابع انسانی شامل مجموعه ای از فعالیت ها و رویکرد هایی است که در ارتباط با کارکنان یک سازمان قرار می‌گیرد و هدف آن مدیریت بهینه منابع انسانی و پتانسیل های انسانی سازمان است. برخی از عملکرد های مدیریت منابع انسانی عبارت اند از:

• استخدام و انتخاب کارکنان
• ارزیابی عملکرد
• تعیین حقوق و مزایا
• مدیریت عملکرد
• مدیریت تغییرات
• حفظ و تشویق بهره‌وری
• مدیریت خدمات پشتیبانی
• مدیریت تنوع و انصاف
• حل و فصل درگیری

این عملکرد ها وظایف اصلی مدیریت منابع انسانی را شامل می‌شوند و همه آن ها هدفی مشترک دارند و آن هم بهینه سازی میزان عملکرد و سودآوری سازمان است.

مدل مدیریت عملکرد منابع انسانی

مدیریت عملکرد منابع انسانی (HRM) یک فرآیندی است که برای توسعه، ارزیابی، پاداش دهی و مدیریت عملکرد کارکنان انجام می شود. در طول سال ها، مدل های مختلفی برای مدیریت عملکرد منابع انسانی ارائه شده است. مدل های مدیریت عملکرد منابع انسانی عبارت اند از:

• مدل مدیریت عملکرد سنتی: در این مدل، ارزیابی عملکرد بر اساس معیار های کمی مانند تعداد واحد های تولیدی یا تعداد مشتریان انجام می‌شود.
• مدل مدیریت عملکرد مبتنی بر روابط: در این مدل، توجه به ارتباطات میان کارکنان و مدیران و نحوه همکاری و هماهنگی آن ها می‌پردازد تا عملکرد بهبود یابد.
• مدل مدیریت عملکرد مبتنی بر رویکرد توسعه یافته: این مدل بر توسعه و پیشرفت فردی و حرفه ای کارمندان تاکید می‌کند.

مدل های مدیریت استراتژیک منابع انسانی

در این بخش از مدل مدیریت منابع انسانی، درباره استراتژیک مدیریت منابع انسانی صحبت خواهیم کرد. استراتژیک مدیریت منابع انسانی یک رویکرد سیستمی به مدیریت و بهینه سازی منابع انسانی است که با هدف دستیابی به اهداف سازمانی، توسعه سازمان و افزایش عملکرد سازمانی استفاده می‌شود. این استراتژی حاکمیت بر عملکرد، کشف و مدیریت استعداد در سازمان ها، مدیریت تغییر، ارتقاء کیفیت عملکرد، همکاری سازمانی و مدیریت دستمزد را شامل می‌شود. استراتژیک مدیریت منابع انسانی شامل مراحل زیر است:

• تحلیل و برنامه ریزی منابع انسانی
• استخدام و انتخاب
• آموزش
• ارزیابی عملکرد
• پاداش و تشویق
• مدیریت تغییر

استراتژیک مدیریت منابع انسانی از طریق هماهنگی عملکرد کارکنان با استراتژی ها و اهداف سازمانی، افزایش انگیزه کارکنان و افزایش تعهد آن ها، بهینه سازی استفاده از منابع انسانی بهبود عملکرد سازمان، به تحقق اهداف سازمانی کمک می‌کند.

مزایای مدل های مدیریت استراتژیک منابع انسانی

مدیریت استراتژیک به دو صورت انجام می‌شود. یکی از دیدگاه مالی و دیگری از دیدگاه غیر مالی است. در این بخش مدل های مدیریت منابع انسانی می توان گفت که مدیریت استراتژیک مفهمومی محبوب بین صاحبان مشاغل است که اکثرا در سازمان ها و شرکت ها آن را به خوبی درک می کنند. مزایای مدیریت استراتژیک از دیدگاه مالی شامل موارد زیر است.

• مدیریت سودآوری
• برنامه ریزی پرداخت بدهی
• نظارت بر نقدینگی
• بهبود درآمدزایی
• از خطرات قانونی جلوگیری می‌کند.

مزایای مدیریت استراتژیک از دیدگاه غیر مالی عبارت اند از:

• احیای منابع انسانی
• شناسایی مشکلات
• تصمیم گیری بهتر
• درک بهتر از استراتژی رقیب ها
• پایداری بالا تر

[cta_box image=”https://bornadel.academy/wp-content/uploads/2023/11/the-difference-between-human-power-human-resources-and-human-capital.jpg” button_text=”فرق نیروی انسانی، منابع انسانی و سرمایه انسانی” button_link=”https://bornadel.academy/difference-between-human-power-human-resources-and-human-capital/”]تفاوت نیروی انسانی، منابع انسانی و سرمایه انسانی چیست؟[/cta_box]

سخن پایانی

هدف ما از ارائه این مقاله آشنا شدن شما با مدل مدیریت منابع انسانی، مدل های مدیریت عملکرد منابع انسانی و … است. برای تقویت مهارت و تنظیم اصولی این موارد در سازمان ها ما به شما پیشنهاد می‌کنیم تا در دوره منابع انسانی شرکت کنید. اگر سوالاتی راجب این موضوع داشتید با ما تماس گرفته و سوالات خود را با ما در میان بگذارید که در کوتاه ترین زمان به شما پاسخ خواهیم داد. مفهوم دوره منابع انسانی بهاستفاده از مجموعه ای از فعالیت های آموزشی است که برای توسعه و ارتقاء مهارت ها، دانش و عملکرد کارکنان یک سازمان استفاده می‌شود.

این دوره ها معمولا برای کارکنان جدید یا کارکنان فعلی به منظور به روزرسانی و تقویت مهارت ها و دانش هایشان برگزار می‌شود. هدف اصلی دوره منابع انسانی، توسعه و آموزش کارکنان است تا بتوانند به بهترین نحو ممکن وظایف و اهداف سازمان را انجام دهند. این دوره ها می توانند شامل آموزش های مربوط به مهارت های فنی، مهارت های رهبری، مهارت های ارتباطی و توانمندسازی شخصیتی باشند.

در دوره منابع انسانی، موضوعاتی مرتبط با مدیریت منابع انسانی مطرح می‌شوند، از جمله استخدام و حفظ کارکنان، ارزیابی عملکرد، مدیریت توانمندی ها، مدیریت مشاغل و مدیریت عمومی و سیاست ها و قوانین مربوط به منابع انسانی. با برگزاری دوره های منابع انسانی، سازمان ها قادر خواهند بود تا به موثر ترین شکل ممکن از منابع انسانی خود استفاده کنند و بهره‌وری و عملکرد کارکنان را بهبود بخشند.

این دوره در برنادل در بستر اسپات پلیر برگزار می شود در نتیجه هیچ محدودیت زمانی و مکانی نخواهید داشت. امکان پرداخت اقساطی نیز وجود دارد و به دلیل آپدیت دوره ای رایگان که انجام می شود، می توانید همیشه اطلاعات خود را به روز نگه دارید.