مصاحبه شغلی چیست (نکات مهمی که باید بدانید)

دانستن نکات مصاحبه شغلی به دو طرف کمک می‌کند، هم مصاحبه شونده و هم مصاحبه کننده، در صورتی که دهه سوم زندگی خود را می‌گذرانید، به احتمال زیاد تا به حال در مصاحبه شغلی شرکت کرده‌اید یا حداقل قصد حضور در یک مصاحبه را دارید. احتمالا این را هم می‌دانید که شنیدن اسم مصاحبه شغلی برای اغلب افراد با اضطراب و نگرانی همراه است. در حالی که اگر اطلاعات خود را در خصوص آن بالا ببرید و با آمادگی در جلسه مصاحبه حاضر شوید، نگرانی‌هایتان به حداقل خواهد رسید. در ادامه این مطلب همراه ما باشید تا با هم بررسی کنیم که مصاحبه استخدامی چیست و برای موفقیت در آن چه باید کرد.

مصاحبه شغلی چیست؟

در اولین گام برای موفقیت در مصاحبه، لازم است بدانیم که مصاحبه شغلی چیست؟ مصاحبه شغلی جلسه‌ای با حضور شما به عنوان کارجوست و معمولا سرپرست واحدی که قصد فعالیت در آن را دارید، در جایگاه مصاحبه‌کننده قرار می‌گیرد.

ممکن است افراد دیگری مانند کارشناس منابع انسانی و یا دیگر افراد تاثیرگذار در استخدام نیز در این جلسه حضور داشته باشند که این موضوع بستگی به سیاست‌های کسب‌وکار دارد. در طول مصاحبه شغلی سوالاتی از سوی مصاحبه‌کننده مطرح می‌شود تا توانایی‌ها، مهارت‌ها و میزان صلاحیت شما برای فعالیت در یک جایگاه شغلی سنجیده شود.

برای همین یکی از سرفصل‌های مهم دوره منابع انسانی برنادل، همین تکنیک‌های مصاحبه استخدامی است که به شما آموزش می‌دهیم.

این جلسه از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است؛ چرا که تعیین‌کننده حضور یا عدم حضور شما برای فعالیت در یک سازمان است و می‌تواند تاثیر بسزایی روی دیدگاه کارفرما داشته باشد. کارفرما در تلاش است که مناسب‌ترین فرد را برای پیوستن به کسب‌وکار خود برگزیند تا بتواند هزینه‌های انجام شده برای استخدام را در درازمدت به سود تبدیل کند.

به همین جهت شما باید از این فرصت نهایت استفاده را ببرید و توانمندی‌های خود را برای مصاحبه‌کننده به اثبات برسانید.

مراحل مصاحبه شغلی چیست؟

مصاحبه شغلی قاعده ثابت و مشخصی ندارد و ساختار آن می‌تواند با توجه به اولویت‌ها و نیازهای هر کسب‌وکاری تغییر کند؛ بنابراین نمی‌توان یک نسخه را برای تمامی سازمان‌ها ارائه داد. با این وجود، فرآیند اصلی و مراحل مصاحبه در اکثر سازمان‌ها مشابه است که در ادامه به معرفی هر یک از این مراحل می‌پردازیم.

مرحله 1- دریافت و بررسی رزومه

در اولین گام پیش از شروع مصاحبه شغلی، شما موظف‌اید که رزومه یا پورتفولیوی خود را برای سازمان مربوطه ارسال کنید تا توسط کارشناسان مورد بررسی قرار گیرد. فایل رزومه شما باید شامل تمامی اطلاعات مورد نیاز اعم از اطلاعات شخصی، مهارت‌ها، سوابق شغلی و… بوده و به اندازه کافی با نیازمندی‌های موقعیت شغلی مورد نظر منطبق باشد تا بتواند شما را به مرحله بعدی برساند.

البته به هیچ عنوان نباید در رزومه خود اطلاعاتی را درج کنید که صحت ندارد؛ چرا که در ادامه فرآیند مصاحبه با مشکل مواجه می‌شوید و کارفرما دیر یا زود متوجه عدم صداقت شما خواهد شد. برای ساخت روزمه هم می‌توانید به صورت آنلاین از سایت‌های رزومه سازی ایرانی و خارجی استفاده کنید، به عنوان مثال سایت resume یکی از این موارد است که می‌توانید به صورت رایگان یک رزومه در آن برای خود ایجاد کنید.

مرحله 2- حضور در جلسه مصاحبه

پس از بررسی و تایید اولیه رزومه، از سمت شرکت مربوطه با شما تماس گرفته می‌شود تا در جلسه مصاحبه حاضر شوید. در ابتدای جلسه معمولا از شما درخواست می‌شود تا در خصوص تجربیات کاری خود توضیح مختصری ارائه دهید.

سپس مصاحبه‌کننده سوالاتی را مطرح می‌کند که می‌تواند در خصوص مسائل تخصصی، تجربیات شغلی، مسائل مربوط به کسب‌وکار یا ویژگی‌های شخصی‌تان باشد.

در میان این سوالات نیز ممکن است از متدهایی مانند متد مصاحبه STAR یا متدهای دیگر برای طرح پرسش‌های چالشی استفاده شود. در پایان نیز مصاحبه‌کننده به شما این امکان را می‌دهد تا سوالات و ابهامات مد نظر خود را مطرح کنید که فرصت مناسبی برای کسب اطلاعات بیشتر در خصوص شرکت و جایگاه شغلی مربوطه است.

مرحله 3- اعلام نتیجه مصاحبه

از آن‌جایی که معمولا تعداد افراد زیادی برای مصاحبه در یک سازمان حضور پیدا می‌کنند، امکان اعلام نتیجه قطعی مصاحبه در پایان جلسه وجود ندارد. به همین دلیل سازمان موظف است در انتهای جلسه مصاحبه، زمان مشخص شدن نتیجه را به شما اعلام کند.

حرفه‌ای‌ترین روش اعلام نتیجه به این شکل است که حتی در صورت منفی بودن جواب نیز این موضوع از طریق ایمیل یا پیام به مصاحبه‌کننده اعلام شود تا تصویر مثبتی از کسب‌وکار در ذهنش باقی بماند. هرچند که متاسفانه بسیاری از شرکت‌ها به این موضوع توجهی ندارند.

نکات مصاحبه شغلی که به استخدام شما کمک می‌کند

تا به اینجا متوجه شدیم که مصاحبه استخدامی چیست و شامل چه مراحلی می‌شود. اما در بسیاری از شرایط، حضور در چنین جلسه‌ای می‌تواند بسیار چالش‌برانگیز باشد و آگاهی از نکات مصاحبه شغلی در مدیریت این چالش‌ها نقش پررنگی دارد. به همین دلیل در ادامه به بیان نکات و عوامل موثر در مصاحبه شغلی و موفقیت در آن می‌پردازیم. مهم‌ترین نکات عبارتند از:

1. کسب اطلاعات درباره شرکت مربوطه
2. آماده کردن پاسخ سوالات احتمالی
3. بیان کامل مهارت‌ها و توانایی‌ها
4. حضور به موقع در جلسه مصاحبه
5. استفاده از مهارت‌های ارتباطی
6. طرح سوال در خصوص موقعیت شغلی

1- کسب اطلاعات درباره شرکت مربوطه

اگر به دنبال کار هستید، به احتمال زیاد برای شرکت‌های مختلفی رزومه ارسال می‌کنید که ممکن است زمینه‌های کاری کاملا متفاوتی با یکدیگر داشته باشند. حتی ممکن است در یک روز در چندین جلسه مصاحبه حضور پیدا کنید. با این وجود، لازم است تا پیش از حضور در هر جلسه، زمانی را به بررسی فعالیت‌های سازمان مربوطه و کسب اطلاعات درباره آن اختصاص دهید.

در این صورت می‌توانید با دست پر در جلسه حاضر شوید و مصاحبه‌کننده را تحت تاثیر اطلاعات خود قرار دهید. آشنایی نسبی با کسب‌وکار می‌تواند ذهنیت مثبتی برای طرف مقابل ایجاد کند و شانس استخدام شما را بالاتر ببرد.

آماده کردن پاسخ سوالات احتمالی

اگر بدون هر پیش‌زمینه در مورد سوالات مصاحبه در این جلسه حضور پیدا کنید، ممکن است با سوالاتی مواجه شوید که پاسخ دادن به آن‌ها برایتان دشوار باشد و شما را دچار دستپاچگی کند. به همین دلیل بهتر است

قبل از مصاحبه، بررسی کنید که رایج‌ترین و متداول‌ترین سوالات مصاحبه استخدامی چیست و چگونه می‌توان به آن‌ها پاسخ داد. این کار باعث می‌شود که بدون فکر کردن‌های طولانی‌مدت به سوالات پاسخ دهید و در پاسخگویی مسلط‌تر شوید. در صورت نیاز، تعدادی از نمونه کارهایتان را نیز همراه خود داشته باشید.

بیان کامل مهارت‌ها و توانایی‌ها

صحبت کردن با اعتمادبه‌نفس می‌تواند نقش بسزایی برای موفقیت شما در مصاحبه شغلی داشته باشد. سعی کنید تا حد امکان بدون ترس و خجالت، از مهارت‌ها و توانایی‌های خود صحبت کنید تا بتوانید کارفرما را تحت تاثیر قرار دهید.

به نمایش گذاشتن این مهارت‌ها می‌تواند در خلال پاسخ‌های شما به سوالات باشد تا توانمندی‌هایتان در قالب چالش‌ها و موقعیت‌های کاربردی و تخصصی نشان داده شود.

حضور به موقع در جلسه مصاحبه

وقت‌شناسی یکی از مهم‌ترین المان‌هایی است که می‌تواند از شما یک فرد حرفه‌ای بسازد. حتی اگر بهترین مهارت‌ها را هم داشته باشید، مسئله ساده‌ای مانند تاخیر در جلسه مصاحبه، تصویر ذهنی نامناسبی از شما برای کارفرما شکل می‌دهد که تغییر آن به سادگی ممکن نیست. بنابراین سعی کنید تا حد امکان چند دقیقه‌ای زودتر از زمان مقرر به محل مصاحبه برسید تا مشکلی از بابت زمان نداشته باشید.

استفاده از مهارت‌های ارتباطی

ایجاد ارتباط موثر و تلاش برای به وجود آوردن یک فضای صمیمی یک تصمیم برد برد است. ممکن است بپرسید که تاثیر مهارت‌های ارتباطی بر مصاحبه استخدامی چیست. در پاسخ باید گفت که تسلط به این مهارت‌ها هم می‌تواند اضطراب و استرس شما را کاهش دهد و هم دیدگاه مصاحبه‌کننده نسبت به شما را بهبود بخشد. هرچند که نتیجه مصاحبه تا حد زیادی به تخصص و توانایی‌های شما بستگی دارد، اما نقش مهارت‌های ارتباطی، فن بیان و زبان بدن را نیز نباید نادیده گرفت.

طرح سوال در خصوص موقعیت شغلی

معمولا کارفرما در انتهای مصاحبه از شما می‌خواهد که اگر سوالی دارید، بپرسید. بسیاری از کارجویان به سادگی می‌گویند: نه ممنون سوالی نیست. یا همه چیز واضح بود. سوالی ندارم. اما بهتر است تمامی ابهامات ذهنی خود را مطرح کنید و به صورت شفاف نیازمندی‌های خود را با کارفرما در میان بگذارید. در این صورت بهتر می‌توانید برای حضور یا عدم حضور در سازمان تصمیم بگیرید.

اشتباهات در مصاحبه شغلی

انجام برخی رفتارها در جلسه مصاحبه می‌تواند شانس استخدام شما را بسیار کاهش دهد و مصاحبه‌کننده را نسبت به شما و سوابقتان بدبین سازد. به همین جهت بهتر است تا حد امکان از این اشتباهات دوری کنید. اما رایج‌ترین اشتباهات مصاحبه شغلی چیست؟

• به اشتراک‌گذاری جزئیات زندگی شخصی
• اغراق در مورد توانایی‌ها و مهارت‌های خود
• بدگویی در مورد کارفرمایان قبلی
• صمیمیت بیش از حد با مصاحبه‌کننده
• استفاده از تلفن همراه
• عدم طرح سوال از کارفرما
• پرسیدن در مورد حقوق و مزایا در ابتدای جلسه
• عدم توجه به سوالات
• آوردن همراه در جلسه مصاحبه
• قطع کردن مداوم صحبت‌های مصاحبه‌کننده
• ارائه پاسخ‌های بسیار کوتاه به سوالات
• و…

جمع بندی پایانی درباره اهمیت مصاحبه استخدامی

در این مطلب تلاش کردیم تا با هم ببینیم مصاحبه استخدامی چیست و چه نکاتی برای موفقیت در آن لازم است. با رعایت نکات مصاحبه شغلی و دوری از اشتباهاتی که به آن‌ها اشاره کردیم، می‌توانید جلسه مصاحبه خود را به خوبی پشت سر بگذارید و در شرکت مورد علاقه خود مشغول به کار شوید. یکی از نکاتی که مصاحبه کنندگان باید رعایت کنند این است که حتما تاریخ مشخصی به فرد متقاضی استخدام برای پاسخ نهایی مصاحبه اعلام کنند. اینکه فردی همواره چشم انتظار بماند که نتیجه مصاحبه چه شد موضوع اعصاب خردکنی است. در این بین برخی از مصاحبه شوندگان نیز هیچ دریافتی از اینکه مصاحبه استخدامی چیست نداشته و بدون آمادگی در مصاحبه حاضر می‌شوند، همانقدر که مورد قبلی اعصاب خردکن است، این مورد هم واقعا غیرقابل اغماض است.

امیدواریم از این مطلب استفاده لازم و کافی را برده باشید، مصاحبه شغلی و استخدامی یکی از مواردی است که خیلی‌ها تجربه آن را دارند و از انباشت این تجارب می‌توان نکات خوبی به دست آورد، پس چقدر خوب خواهد شد اگر شما هم تجربه مصاحبه استخدامی [چه در قالب مصاحبه کننده و چه در قالب مصاحبه شونده] داشتید، زیر همین پست کامنت بگذارید.