چه سوالاتی در مصاحبه استخدامی باید پرسیده شود؟ (از دید کارفرما و کارجو)
شرکت در مصاحبه استخدامی یکی از چالشهای همیشگی کارجویان است؛ چرا که نمیدانند ممکن است با چه سوالاتی مواجه شوند و چگونه باید در مدت کوتاهی به آنها پاسخ دهند. اگر شما هم قصد حضور در یک مصاحبه کاری را دارید و دغدغه پاسخ به سوالات آن در ذهنتان است، مشاهده سوالات مصاحبه استخدامی و پاسخهای احتمالی آنها میتواند برایتان راهگشا باشد. ادامه این مطالب را مطالعه کنید تا با نمونه مصاحبه شغلی و پرسشهای آن بیشتر آشنا شوید و بدانید که چه سوالاتی در مصاحبه استخدامی پرسیده می شود. در ضمن این که در مصاحبه شغلی چه سوالاتی از کارفرما بپرسیم را هم بررسی خواهیم کرد.
آنچه در این مطلب خواهید خواند
Toggleسوالات روانشناسی در مصاحبه استخدامی
اگر در حال خواندن این مطلب هستید، حتما گذرتان به یک جلسه مصاحبه شغلی افتاده است و میدانید مصاحبه استخدامی چیست و احتمالا چه استرس و دلشورههایی دارد. اما اگر با دانش قبلی به این جلسه وارد شوید، حتما از نگرانیهای شما کاسته خواهد شد. مثلا اگر بدانید احتمالا چه سوالاتی از شما پرسیده خواهد شد، راحتتر میتوانید استرس خود را مدیریت کنید. در دوره منابع انسانی این موارد آموزش داده میشود تا بهترین پرسشها از افراد جویای کار پرسیده شود. افراد جویای کار نیز با مطالعه این مقاله از سوالات احتمالی که از آنها پرسیده میشود، آگاهی پیدا خواهند کرد. این مقاله از دید کارفرما و کارجو نوشته شده است.
[cta_box image=”https://bornadel.academy/wp-content/uploads/2023/01/مصاحبه-شغلی-چیست-نکات-مهمی-که-باید-بدانید.jpg” button_text=”مصاحبه استخدامی چیست” button_link=”https://bornadel.academy/what-is-job-interview/”]نکات مهم درباره مصاحبه شغلی را اینجا بخوانید.[/cta_box]
معمولا سوالات مصاحبه استخدامی شامل چند دسته میشود:
- سوالات شخصی
- سوابق کاری
- سوالات روانشناسی در مصاحبه استخدامی
- و …
دستهای از سوالات مصاحبه استخدامی با هدف شناخت ویژگیهای شخصیتی شما و مطابق با برخی اصول روانشناسی مطرح میشوند. این سوالات معمولا جزو سوالات ابتدایی جلسه مصاحبه هستند و پاسخ شما به آنها منعکسکننده خصوصیات اخلاقی و رفتاریتان خواهد بود.
اما قبل از هر چیز این نکته را به خاطر داشته باشید که در مصاحبه، این شما هستید که میتوانید تصور مثبت یا منفی ایجاد کنید! به قول چارلز سویندال (وکیل و سیاستمدار آمریکایی) که میگوید:
“من متقاعد شدهام که زندگی 10% آن چیزی است که برای من اتفاق میافتد و 90% نحوه واکنش من به آن است.” (بیایید این سخن را اینگونه تعبیر کنیم که مصاحبه استخدامی 10% آن چیزی است که در زندگی شغلی قرار است برای شما اتفاق بیافتد و 90% دیگر آن، نحوه پاسخگویی و مدیریت شما در این جلسه است.)
در ادامه با هم برخی از سوالاتی که ممکن است در جلسه مصاحبه از شما بپرسند را بررسی میکنیم؛ این سوالات عبارتاند از:
- از خودتان بگویید
- نقاط قوت و ضعف خود را نام ببرید
- درباره یک موقعیت استرسزا که در آن قرار گرفتید توضیح دهید
- تا به حال مدیریت یا رهبری کاری را به عهده داشتهاید؟
- در خصوص زمانی صحبت کنید که به خاطر عملکردتان مورد انتقاد شدید قرار گرفتید
- اهداف شما برای 5 سال آینده چیست؟
در ادامه با ما همراه باشید تا بگوییم چه سوالاتی در گزینش استخدامی پرسیده میشود و ریشه پرسیدن چنین سوالاتی را بررسی کنیم.
1- از خودتان بگویید… [پایه ثابت همه سوالات مصاحبه استخدامی]
این سوال معمولا اولین سوالی است که در جلسه مصاحبه مطرح میشود و هدف آن ایجاد نوعی مقدمه برای صحبتهای دیگر است.
مصاحبهکننده با طرح این سوال قصد دارد یک تصویر کلی از شما در ذهن خود ثبت کند و با تکیه بر آن به سراغ سایر سوالات برود؛ بنابراین به صورت مختصر در مورد خود و مسیر شغلیتان توضیحی ارائه دهید که سبب شناخت بیشتر شود.
2- نقاط قوت و ضعف خود را نام ببرید
یکی از پرتکرارترین سوالات مصاحبه استخدامی مربوط به نقاط قوت و ضعف شماست. هدف از مطرح کردن این سوال آن است که نشان دهید چقدر به خودشناسی رسیدهاید و از ویژگیها و نقاط مثبت و منفی شخصیت خود آگاهید.
توجه داشته باشید که در بیان نقاط قوت خود بزرگنمایی نکنید و با صداقت پاسخ دهید. در مورد نقاط ضعف نیز این که بگویید: «چیزی به ذهنم نمیرسد» یا «نقطه ضعفی ندارم» پاسخ مناسبی نیست؛ بلکه باید یک نقطه ضعف واقعی را بیان کنید و نشان دهید که برای رفع آن تلاش میکنید.
3- درباره یک موقعیت استرسزا که در آن قرار گرفتید توضیح دهید
با جستوجو درباره نمونه مصاحبه شغلی، به احتمال زیاد به چنین سوالی برخواهید خورد. شما با توضیح دادن در خصوص یک موقعیت استرسزا به صورت ناخودآگاه درباره ترسها و نگرانیهای خود نیز صحبت میکنید و این کار میتواند به شناخت بیشتر خود توسط مصاحبهکننده کمک کند.
چگونگی مدیریت آن موقعیت استرسزا نیز نشاندهنده توانایی مدیریت بحران در وجود شماست.
4- تا به حال مدیریت یا رهبری کاری را به عهده داشتهاید؟
توانایی مدیریت و رهبری یکی از مهمترین فاکتورهایی است که در سوالات روانشناسی در مصاحبه استخدامی به آن پرداخته میشود. چرا که کارفرما قصد دارد بداند آیا شما قادر خواهید بود در صورت نیاز، مدیریت یک تیم هر چند کوچک را بر عهده بگیرید یا صرفا برای پیروی از یک مدیر و انجام فعالیتها و وظایف فردی مناسب هستید.
اگر بهعنوان یک مصاحبهکننده بگویید باید هنگام مصاحبه چه سوالاتی بپرسیم به شما پیشنهاد میدهیم که حتما این سوال را مدنظر قرار دهید.
5- در خصوص زمانی صحبت کنید که به خاطر عملکردتان مورد انتقاد شدید قرار گرفتید
در پاسخ به این سوال باید بسیار هوشمندانه عمل کنید! چرا که مصاحبهکننده با طرح آن میخواهد دریابد که آیا شما فردی انتقادپذیر هستید یا خیر.
به همین دلیل بهتر است با رعایت صداقت و انصاف در خصوص خطای صورت گرفته از سوی خودتان و عکسالعمل مدیر، همکار یا سرپرست خود توضیح دهید. در این صورت نشان میدهید که مسئولیت اشتباهات خود را میپذیرید.
6- اهداف شما برای 5 سال آینده چیست؟
یکی از سوالات مصاحبه استخدامی که میتواند در پذیرفته شدن شما تاثیرگذار باشد، مربوط به اهداف کوتاهمدت و بلندمدت شماست. چرا که پاسخ شما به این سوال نشان میدهد که آیا قصد همکاری طولانیمدت با شرکت مربوطه را دارید یا خیر.
ضمن این که فاکتورهایی مثل انگیزه پیشرفت، میل به یادگیری، جاهطلبی، انتظارات شغلی و… نیز با پاسخ به این سوال مشخص میشود. در جدول زیر خلاصهای از سوالات بالا و علل پرسیدن آنها در مصاحبه را میتوانید ببینید.
نمونه سوالات روانشناسی در مصاحبه استخدامی |
علت پرسش |
از خودتان بگویید |
مقدمهچینی برای پرسیدن سایر سوالات |
نقاط قوت و ضعف خود را نام ببرید |
دریافت اینکه شما چقدر خودتان را میشناسید |
درباره یک موقعیت استرسزا که در آن قرار گرفتید توضیح دهید |
ناخودآگاه درباره ترسهای خود صحبت میکنید |
تا به حال مدیریت یا رهبری کاری را به عهده داشتهاید؟ |
شناخت اینکه شما توانایی رهبری یک تیم را دارید یا خیر |
در خصوص زمانی صحبت کنید که به خاطر عملکردتان مورد انتقاد شدید قرار گرفتید |
سطح انتقادپذیری شما سنجیده میشود |
اهداف شما برای 5 سال آینده چیست؟ |
کشف اینکه قصد همکاری بلند مدت دارید یا خیر |
سوالات شغلی و سازمانی در مصاحبه استخدامی
دسته دیگری از سوالات مصاحبه استخدامی به مسائل کاری مربوط میشود و شامل مواردی مانند تجربیات کاری، مهارتهای شغلی، انتظارات شغلی و… است. پاسخ شما به این سوالات به کارفرما کمک میکند که تصمیمگیری بهتری در خصوص استخدام شما داشته باشد. این سوالات عبارتاند از:
- در مورد تجربیات کاری خود توضیح دهید
- چرا محل کار قبلیتان را ترک کردید؟
- چرا باید شما را برای این موقعیت شغلی انتخاب کنیم؟
- چرا دوست دارید در این موقعیت شغلی قرار بگیرید؟
- بزرگترین دستاورد شغلی شما چیست؟
اگر بهعنوان کارفرما این دغدغه را دارید که هنگام مصاحبه شغلی چه سوالاتی از کارجو بپرسیم؟ در ادامه هر یک از این سوالات را بررسی کردیم.
1- در مورد تجربیات کاری خود توضیح دهید
این سوال معمولا در ابتدای جلسه مصاحبه مطرح میشود و شما موظف هستید در پاسخ به آن، به صورت مختصر در مورد مسیر شغلی و تجربیات خود تا به امروز صحبت کنید.
توجه داشته باشید که در خلال توضیحات خود به تواناییها و مهارتهای تخصصیتان اشاره کنید تا کارفرما را تحت تاثیر قرار دهید. اشاره به پروژهها و مسئولیتهای مهم به عنوان نقاط عطف مسیر کاریتان را نیز فراموش نکنید.
2- چرا محل کار قبلیتان را ترک کردید؟
این سوال از جمله سوالات مصاحبه استخدامی است که باید با احتیاط به آن پاسخ بدهید؛ چرا که کارفرما با مطرح کردن آن قصد دارد ارزشها و مواردی را که در محیط کار برای شما اهمیت دارد را شناسایی کند.
با این وجود، هرگز به بدگویی در مورد مدیران یا همکاران سابق خود نپردازید و واقعیتها را به دور از تعصب بیان کنید تا تاثیر منفی در نگاه مصاحبهکننده نداشته باشد.
3- چرا باید شما را برای این موقعیت شغلی انتخاب کنیم؟
شما چه ویژگی خاص و منحصربهفردی دارید که در دیگران وجود ندارد؟ این ویژگی در حقیقت همان دلیلی است که میتواند کارفرما را برای استخدام شما متقاعد کند؛ بنابراین بهتر است کمی تامل کنید و با در نظر گرفتن شرایط، نیازها و اهداف کسبوکار، پاسخی ارائه دهید که شما را گزینه مناسبی برای رسیدن به آن جایگاه شغلی نشان دهد.
میتوانید به تجربیات بالای خود، ویژگیهای شخصیتی و ارتباطی، دانش تخصصی و… اشاره کنید.
[cta_box image=”https://bornadel.academy/wp-content/uploads/2023/07/human-resource-recruitment-methods.jpg” button_text=”روش های جذب نیروی انسانی” button_link=”https://bornadel.academy/human-resource-recruitment-methods/”]میدانید بهترین و جدیدترین روشهای جذب و استخدام چیست؟[/cta_box]
4- چرا دوست دارید در این موقعیت شغلی قرار بگیرید؟
مصاحبهکننده با طرح این سوال دوست دارد بداند که تا چه حد با کسبوکار و جایگاه شغلی مورد نظر آشنا هستید و دلیل انتخاب شما برای حضور در آن چیست.
پاسخ به این دسته از سوالات مصاحبه استخدامی میتواند به گونهای انتطارات شما از حضور در سازمان و همچنین انگیزه فعالیت در آن جایگاه را نشان دهد.
5- بزرگترین دستاورد شغلی شما چیست؟
بهعنوان کارفرما یکی از مهمترین سوالاتی که باید در مصاحبه استخدامی از کارجو حتما بپرسید درباره دستاوردهای شغلی اوست. این سوال نیز فرصتی برای کارجوست تا در مورد تجربیات و دستاوردهایش صحبت کند و اطلاعات بیشتری در مورد خود به کارفرما انتقال دهد. چنین دستاوردی میتواند فرصت حضور در یک سازمان بزرگ، ارتباط با افراد تاثیرگذار، رشد شخصیتی، یادگیری مهارتهای تخصصی، پیشرفت و توسعه و… باشد.
در جدول زیر خلاصهای از علل پرسیدن این سوالات را مشاهده میکنید:
نمونه سوالات مصاحبه استخدامی |
علت پرسش |
در مورد تجربیات کاری خود توضیح دهید |
پیدا کردن مسیر گذشته شغلی شما |
چرا محل کار قبلیتان را ترک کردید؟ |
شناسایی ارزشهای شما در محیط کار |
چرا باید شما را برای این موقعیت شغلی انتخاب کنیم؟ |
کشف مزیت و ویژگی منحصر به فرد شما نسبت به دیگران |
چرا دوست دارید در این موقعیت شغلی قرار بگیرید؟ |
کشف میزان آمادگی شما برای گرفتن این شغل |
بزرگترین دستاورد شغلی شما چیست؟ |
کشف سطح توقعات و ایدهآلهای شما |
سوالات مصاحبه استخدامی (سوالات چالشی)
علاوه بر پرسشهای شغلی و سوالات روانشناسی در مصاحبه استخدامی، دسته دیگری از سوالات نیز وجود دارند که پاسخ دادن به آنها دشوارتر است و شما را با چالش مواجه میکند. این سوالات معمولا مطابق با متد مصاحبه STAR به عنوان یکی از تکنیکهای مصاحبه شایستگیمحور مطرح میشوند و آشکارکننده ویژگیهای شخصیتی شما هستند. این سوالات عبارتاند از:
- در مورد زمانی توضیح دهید که چند پروژه همزمان را انجام دادید
- بزرگترین چالشی که در محیط کار با آن مواجه بودهاید چیست؟
- درباره زمانی توضیح دهید که با یک تصمیم در محل کارتان مخالفت کردهاید
1- در مورد زمانی توضیح دهید که چند پروژه همزمان را انجام دادید
این سوال و دیگر سوالات مصاحبه استخدامی مشابه آن، به مهارتهایی مانند مدیریت زمان، میریت بحران و حل مسئله مربوط میشوند.
به همین دلیل بهتر است برای پاسخ دادن به آنها موقعیت مورد نظر خود را به صورت شفاف تشریح کنید. چالش پیش آمده چه بود؟ شما چه وظیفهای داشتید؟ چه اقداماتی انجام دادید؟ چه نتایجی به دست آمد؟
2- بزرگترین چالشی که در محیط کار با آن مواجه بودهاید چیست؟
طرح پرسش در مورد چالشهای محیط کار و همچنین زندگی شخصی در مصاحبههای شغلی امری معمولا رایج است. چرا که صرفا توضیح درباره یک چالش، مد نظر نیست. بلکه شما باید نحوه واکنش خود به آن چالش و تلاش برای مدیریت کردن آن را نیز به خوبی تشریح کنید.
3- درباره زمانی توضیح دهید که با یک تصمیم در محل کارتان مخالفت کردهاید
مخالفت با یک تصمیم جمعی میتواند ابعاد مختلفی از شخصیت شما را نمایان کند؛ آیا فردی خودرای هستید و به تصمیمات گروهی احترام نمیگذارید؟ آیا آنقدر شجاع و جسور هستید که با وجود موافقت گروه با یک تصمیم، مشکل آن را مطرح کنید؟ آیا بینش وسیعتر و عمیقتری داشتهاید که پی به اشکال در یک تصمیم جمعی بردهاید؟
نمونه سوالات چالشی مصاحبه استخدامی |
علت پرسش |
در مورد زمانی توضیح دهید که چند پروژه همزمان را انجام دادید |
کشف مهارتهای شما در مدیریت زمان، بحران و حل مساله |
بزرگترین چالشی که در محیط کار با آن مواجه بودهاید چیست؟ |
کشف نحوه مواجه شما با چالشها و مدیریت آن |
درباره زمانی توضیح دهید که با یک تصمیم در محل کارتان مخالفت کردهاید |
کشف شجاعت، خودرایی و بینش شما نسبت به مسائل |
در مصاحبه شغلی چه سوالاتی از کارفرما بپرسیم ؟
درباره این که از سمت کارفرما چه سوالاتی در مصاحبه استخدامی پرسیده می شود توضیح دادیم. حالا این مسئله را از جانب کارجویان بررسی کنیم. معمولا در پایان سوالات مصاحبه استخدامی، مصاحبهکننده از شما میخواهد که اگر سوالی دارید مطرح کنید. برخی از کارجویان در این شرایط نمیدانند که چه سوالی مطرح کنند و به سادگی میگویند: «نه ممنون سوالی ندارم.» در حالی که بهتر است از این موقعیت استفاده کنید و پرسشها و ابهامات ذهنی خود را با کارفرما در میان بگذارید. مصاحبه یک گفتوگو و پرسش و پاسخ دوطرفه است و قرار نیست فقط کارفرما سوال بپرسد. به این هم دقت کنید که اگر بگویید سوالی ندارم ممکن است اینطور برداشت شود که بیتوجه هستید و جلسه مصاحبه و شرکت موردنظر برایتان اهمیتی ندارد. احتمالا میپرسید: «در مصاحبه شغلی چه سوالاتی از کارفرما بپرسیم؟» سوالات زیر میتوانند گزینههای مناسبی برای مطرح کردن باشند:
- چقدر امکان پیشرفت در این جایگاه شغلی وجود دارد؟
- آیا این موقعیت شغلی نیاز به سفرهای کاری دارد؟
- من در این موقعیت شغلی باید به چه کسانی گزارش بدهم؟
- شرح کامل وظایف این جایگاه شغلی چیست؟
- ارزیابی عملکرد کارکنان چگونه انجام میشود؟
- مهمترین چالشهای این موقعیت شغلی چیست؟
- تا چه حد امکان مشارکت کارکنان در تصمیمگیریها وجود دارد؟
- مزیت رقابتی سازمان شما نسبت به شرکتهای رقیب چیست؟
- بزرگترین نگرانی شرکت شما در مورد آینده چیست؟
- چشمانداز آینده سازمان چگونه ترسیم شده است؟
- ارزرشهای سازمان شما چیست؟
- خط قرمزهای سازمان شما چه مواردی هستند؟
و …
در نهایت این را به خاطر بسپارید که دانستن اصول مذاکره و فن بیان چه در زندگی شخصی چه در زندگی شغلی و هنگام مصاحبه میتواند شما را به موفقیتهای قابلتوجهی برساند. بنابراین علاوه بر این که باید سوالات خوب و مناسبی بپرسید، لازم است که فن بیان و قدرت مذاکره هم داشته باشید.
[cta_box image=”https://bornadel.academy/wp-content/uploads/2023/07/principles-of-negotiation.jpg” button_text=”اصول مذاکره” button_link=”https://bornadel.academy/principles-of-negotiation/”]اصول مذاکره موفق و حرفهای چیست؟[/cta_box]
دوره جامع مدیریت منابع انسانی
یک مصاحبه شغلی زمانی موفقیتآمیز خواهد بود که هم کارجو و هم کارفرما آمادگی داشته و به سوالات مصاحبه استخدامی فکر کرده باشند. اگر تصور میکنید فقط کارجو و مصاحبهشونده باید خودش را برای جلسه مصاحبه آماده کند و بداند که چه سوالاتی در گزینش استخدامی پرسیده میشود باید بگوییم کاملا در اشتباه هستید. کارشناسان و مدیران منابع انسانی در صورتی میتوانند جلسه را به خوبی پیش ببرند و افرادی حرفهای را استخدام کنند که مصاحبهای حرفهای داشته باشند. اگر میخواهید این مهارت را در خود تقویت کرده و یاد بگیرید که سوالات مصاحبه استخدامی را مناسب و هدفمند طراحی کنید و بپرسید، به شما پیشنهاد میدهیم در دوره آموزش منابع انسانی برنادل شرکت کنید. با شرکت در این دوره که مفاهیم و سرفصلهای کاربردی آن توسط اساتید زبده و باتجربه تدریس میشود، مهمترین نکات مربوط به مدیریت منابع انسانی را آموزش میبینید و میتوانید وظایف خود را به بهترین نحو انجام دهید.
محتوای دوره منابع انسانی برنادل به صورت ویدیوهای ضبطشده در قالب اسپات پلیر در اختیار شما قرار میگیرد و برای تماشای ویدیوها محدودیت زمانی و مکانی نخواهید داشت. این موضوع بهخصوص برای افراد شاغل که زمان کافی ندارند، مزیت مهمی محسوب میشود، زیرا میتوانند متناسب با برنامه زمانی خود برای تماشای دوره و ارتقاء مهارتهایشان برنامهریزی کنند. در ضمن این دوره به صورت رایگان آپدیت میشود و میتوانید دانش خود را بهروز نگه دارید. همچنین در پایان دوره از سمت مجتمع فنی و حرفهای برنادل به شما مدرک معتبری داده میشود که حضورتان را در دوره گواهی میکند.
نکته مهمی که درباره سوالات مصاحبه استخدامی باید بدانید!
ما در این مطلب برنادل به یکی از دغدغههای اصلی کارجویان پرداختیم و تعدادی از مهمترین سوالات مصاحبه شغلی با جواب را در اختیارتان قرار دادیم. امیدواریم با استفاده از این سوالات و آماده کردن پاسخهای مناسب برای آنها، با اعتمادبهنفس در جلسه مصاحبه حاضر شوید و موقعیت شغلی ایدهآل خود را به دست آورید.
با این حال یک نکته ضروری را فراموش نکنید، هرچقدر هم شما سوالات مصاحبه استخدامی را خوب جواب دهید، حتما قرار نیست آن شغل را به دست آورید، شما به سوالات (اعم از سوالات روانشناسی و غیره) پاسخ میدهید تا آن سازمان بتواند تواناییهای شما را بسنجد، بنابراین شما هم باید سازمانی که قرار است برای آن کار کنید را بسنجید!
حتی اگر شما همه سوالات را به خوبی پاسخ دهید، باید بتوانید از خلال صحبتهای مصاحبهکننده، نکاتی درباره آن سازمان به دست آورید، هرچه نباشد، بحث آینده شغلی شما در میان است، پس باید دقیق عمل کنید. اگر این مطلب برایتان مفید بود، آن را برای دوستانتان ارسال کنید تا آنها هم با نمونه مصاحبه شغلی و این که در مصاحبه استخدامی چه سوالاتی پرسیده میشود آشنا شوند.