حسابداری شاخههای مختلفی دارد که حسابداری مالیاتی یکی از آنهاست. حسابداری شاخه مالیاتی یا همان Tax Accounting به این طریق است که در این شیوه حسابداری، در واقع حسابدار تمرکز خود را صرفا روی مباحث مربوط به مالیات میگذارد و به حسابرسی امور مالیاتی میپردازد. در این مطلب از بلاگ برنادل بیشتر توضیح میدهیم که حسابداری مالیاتی چیست و همچنین قوانین حسابداری مالیاتی را بررسی میکنیم. این مقاله را که تا انتها بخوانید دقیقتر متوجه میشوید وظایف حسابداران مالیاتی چیست و چه کاری انجام میدهند. در ضمن امروزه خدمات مربوط به حسابداری در همه کسبوکارها کاربرد دارد و همه ما نیاز به این داریم که اطلاعاتی درباره حسابداری داشته باشیم. البته که متخصصین حسابداری نیاز به دانش تخصصیتر و بیشتری دارند؛ ولی باقی افراد هم باید اطلاعات هر چند ساده و مختصری از حسابداری داشته باشند.
تعریف حسابداری مالیاتی به زبان ساده
همانطور که از نام آن پیداست، Tax Accounting مربوط به امور مالیاتی میشود. در این روش حسابداری، حسابدار به جای این که به صورتهای مالی مختلف رسیدگی کند، فقط روی موضوع مالیات و حسابداری امور مالیاتی متمرکز میشود. اهمیت و حساسیت امور مالیاتی برای سازمانها آنقدر بالاست که Tax Accounting یک تخصص محسوب میشود.
چرا حسابداری مالیاتی اهمیت دارد؟
قوانین واضح و مشخصی درباره امور مالیاتی وجود دارد که کسبوکارها باید آن را رعایت کنند تا مشکلی برایشان ایجاد نشود و این به عهده حسابدار مالیاتی است. حسابرسی و رسیدگی دقیق به امور مالیاتی و مالیات بر درآمد و نظارت بر وجوه نقد و غیرنقدی که وارد یک شرکت میشود یا از آن خارج میشود، باعث میشود تا یک سازمان درگیر مشکلات و دامهای مالیاتی نشود و خبری از جریمههای سنگین مالیاتی نباشد. در ضمن وقتی یک حسابدار خبره و کاربلد از قوانین مالیاتی آگاه باشد، میتواند در مواردی منجر به معافیت مالیاتی برای شرکت شود یا حتی تشویقی مالیاتی دریافت کند. توجه کنید که سهلانگاری در مسائل مالیاتی، خسارت زیادی به سازمان وارد میکند؛ بنابراین حتما از افراد متخصص در زمینه مالیات کمک بگیرید.
حسابدار مالیاتی چه وظایفی دارد؟
حسابدار مالیاتی وظایف بسیار مهم و حساسی در سازمان دارد. شما نمیتوانید یک حسابدار تازهکار را استخدام کنید و از او بخواهید به همه امور مالی و مالیاتی سازمانتان رسیدگی کند. حتی ممکن است یک حسابدار باتجربه و کاربلد هم باشد؛ اما تخصصی در زمینه حسابداری مالیاتی نداشته باشد. با این حساب فقط دانش حسابداری و امور مالی کافی نیست؛ در واقع حسابدار مالیاتی باید تسلط نسبی به مسائل حقوقی و تسلط و اشراف کامل به قوانین مالیاتی، بهخصوص قانون مالیاتهای مستقیم، داشته باشد تا بتواند امور مالیاتی سازمان را به درستی و بدون مشکل پیش ببرد. برخی از مهمترین وظایف حسابدار مالیاتی عبارتاند از:
- تهیه گزارش از درآمدها، هزینهها و بدهیها به منظور محاسبه مالیات
- تهیه، تنظیم و ارسال اظهارنامه مالیاتی
- ارائه راهکار برای کاهش بدهی مالیاتی
- رفع مشکلات مالیاتی سازمان
- تهیه و تنظیم اظهارنامه مالیات بر ارزش افزوده و مالیات عملکرد
- رسیدگی به پروندههای دادرسی مالیاتی
- ثبت و کنترل دفترهای قانونی مثل دفتر روزنامه، دفتر کل و…
- محاسبه مالیات بر درآمد پرسنل
و…
انواع مالیات؛ مستقیم و غیرمستقیم
در ارتباط با موضوع حسابداری مالیاتی باید بگوییم مالیات به طور کل به دو دسته تقسیم میشود:
- مالیات مستقیم: مالیات بر درآمد، مالیات بر دارایی
- مالیات غیرمستقیم: مالیات بر واردات، مالیات بر مصرف، مالیات بر ارزش افزوده
تعریف مالیات مستقیم
به مالیاتی که دولت به طور مستقیم از دارایی و درآمد اشخاص حقیقی و حقوقی میگیرد، مالیات مستقیم گفته میشود. برای مثال مالیات بر درآمد و مالیات بر دارایی جزو مالیاتهای مستقیم هستند.
مالیات غیرمستقیم
این نوع مالیات به طور غیرمستقیم گرفته میشود و پرداختکننده مشخصی ندارد. در واقع مالیات غیرمستقیم از طریق خدمات و کالاهایی که مورداستفاده قرار میگیرند، پرداخت میشود. برای مثال مالیات بر واردات (عوارض گمرکی، مالیات بر واردات خودرو و…)، مالیات بر مصرف یا فروش کالا و خدمات و مالیات بر ارزش افزوده جزو مالیاتهای غیرمستقیم محسوب میشوند.
قوانین حسابداری مالیاتی چیست؟
از الزامات شغل یک حسابدار مالیاتی است که با قوانین Tax Accounting آشنا باشد تا بتواند امور مالیاتی، رویدادهای حسابداری و محاسبات مرتبط را طبق این قوانین پیش ببرد. در ادامه تعدادی از مهمترین قوانینی که حسابداران مالیاتی باید بدانند را بررسی میکنیم.
- آشنایی با تکالیف مالیاتی و چگونگی تشکیل پرونده برای مودیان
- قوانین مالیات بر درآمد، اجاره و اظهارنامه ملک
- ساختار مالیات بر ارزش افزوده
- ارائه اظهارنامه الکترونیکی مالیات بر عملکرد
- قوانین اعتراض و تجدید نظر و مراجع بالاتر
- تهیه و تنظیم مدارک برای ارائه به سازمانهای زیربط
بررسی درآمد و بازار کار حسابداری مالیاتی
همانطور که میدانید حسابداری تخصصی است که همه سازمانهای کوچک و بزرگ برای رسیدگی به امور مالی خود به آن نیاز دارند. همچنین همه شرکتها و بنگاههای اقتصادی که در ایران فعالیت میکنند و درآمد دارند، مشمول پرداخت مالیات هستند؛ بنابراین برای رسیدگی به امور مالیاتی خود نیاز به حسابدار مالیاتی دارند. با این توضیحات میتوان گفت شغل حسابداری مالیاتی بازار کار پررونقی دارد و از میزان درآمد نسبتا خوب و قابلقبولی نسبت به میانگین برخوردار است. البته که درآمد این شغل هم مثل باقی مشاغل با توجه به عوامل مختلفی از جمله میزان تجربه و سابقه کار، تحصیلات، سطح سختی کار، موقعیت جغرافیایی، صنعتی که در آن فعالیت میکنید و … متفاوت خواهد بود.
اگر میخواهید بهعنوان یک حسابدار مشغول به کار شوید یا حسابدار هستید و قصد دارید سطح دانش خود را بالاتر ببرید و حرفهایتر شوید، مثلا آموزش حسابداری مالیاتی را ببینید، در هر صورت دوره حسابداری برنادل برای شما کاربردی است و مهمترین نکات و تعاریف را یادتان میدهد.
سخن پایانی
در این مطلب شما را با معنا و مفهوم حسابداری مالیاتی و وظایف حسابداران مالیاتی آشنا کردیم. همچنین گفتیم که چرا حسابداری و حسابرسی امور مالیاتی در همه سازمانها بهخصوص سازمانهای بزرگ اهمیت دارد. توصیه میکنیم که برای رسیدگی به امور مالیاتی خود حتما فرد متخصصی را استخدام کنید تا دچار ضرر و زیان نشوید. همچنین اگر سوال یا ابهامی دارید میتوانید در بخش نظرات از ما بپرسید.